De Jeepney

New York heeft het Vrijheidsbeeld, Parijs de Eiffeltoren en Rotterdam de Euromast. Wereldberoemde steden hebben zo hun eigen iconen. Maar wat heeft Manilla? Ik wandel door de drukke straten van downtown Manilla en dan opeens zie ik het. Het symbool van Manilla is geen beeld of een toren. Het is de Jeepney, het karakteristieke vervoermiddel waar elke dag miljoenen Filipijnen zich door laten vervoeren.

Jeepney

Van de krottenwijk Tondo, tot de wolkenkrabbers in zakenwijk Makati, ze rijden overal. De Jeepney twee lange banken inlengterichting en een open achterzijde die als in- en uitgang dient. Ik spring in de eerste die voorbijkomt. Iedereen zit heug aan meug en ik wring me tussen de reizigers. De banken zijn laag, dus mijn knieën steken wat ongemakkelijk omhoog.

Ik geef tien pesos (15 cent) door aan de dame naast mij, die het op haar beurt weer doorgeeft tot het geld de chauffeur bereikt. Die zit aan het stuur met waaiers bankbiljetten tussen zijn vingers die over de rug van zijn hand flapperen. ‘Aardige vol,’ mompel ik tegen de dame.

‘Als het niet past, is het geen Jeepney, sir’, antwoord ze lachend.

Jeepney chauffeurs zijn berucht want ze rijden uitermate wild en luid toeterend over de weg. Overstekende mensen springen uit de weg als kippen op een erf. Personenauto’s houden veilige afstand om krassen of erger te voorkomen. Brommers proberen uit de rokende walmen van de uitlaat te blijven.

De Jeepney is een overblijfsel van de Amerikanen die na de oorlog het land verlieten en duizenden oude jeeps achterlieten. De Filippino’s gebruikten ze voor openbaar vervoer en na vijftig jaar is het typische jeepachtige uiterlijk nog steeds zichtbaar. Trotse eigenaars geven hun Jeepneys namen, dossen de buitenkant op met chromen platen en slogans en bestemmingen.

Ik kijk uit het open raam en besef dat ik helemaal geen idee heb van waar ik naar toe rij. Ik vraag het maar krijg een antwoord waar ik niet veel mee kan: ‘San Andreas via Padre Freiro’. Daarom zie je maar weinig toeristen in Jeepneys, want niemand begrijpt het systeem.

Ik wil eruit, maar hoe stop ik de Jeepney? De dame naast me ziet wat ik wil en tikt met haar ring een paar keer hard tegen het plafond. ‘Sa tabi lang po’ (stoppen alstublieft) roept ze. De Jeepney stopt abrupt en blokkeert al het verkeer. Ik spring er uit en wandel verder.