Alexander de Grote

(deel 2)

Binnenkort op het witte doek te doek zien. Colin Farrell neemt de rol van de naamgever van deze stad op zich. Alexander de Grote veroverde op zijn 32e een van de grootste wereldrijken ooit en stierf snel daarna een mysterieuze en eenzame dood in Babylon, waar overigens ook een wereldwonder stond: de hangende tuinen. Het bijzondere is dat deze film geproduceerd wordt door Oliver Stone, die met zijn voorgaande films Killing Fields, Platoon, JFK, Nixon, the Doors, etc. hopen stof deed opwaaien. De verwachting is, net als Troy, Gladiator en Koning Arthur, een spektakel film van de bovenste plank met onder meer Val Kilmer, Anthony Hopkins en Angelina Jovie. Tot zover deze mededeling… en nu terug naar mijn verhaal.

Alxandrie werd gesticht door Alexander de Grote in de 3e eeuw voor Christus. De grote veroveraar zou de stad echter zelf nooit zien, maar er slechts als mummie ingereden worden. Ergens in de nabijheid van Hotel Crillon zou dus de verloren tombe van Alexander te vinden moeten zijn. Het is zeker dat de tombe ooit bestond. Een bezoekend Romeins keizer in de eerste eeuw kroonde de mummie uit eerbetoon alsnog met een gouden kroon.

Tot nu toe is er geen spoor van Alex teruggevonden, hoewel zo nu en dan berichten in het lokale nieuws komen dat er een graftombe gevonden is die wel eens de juiste zou kunnen zijn. Het is waarschijnlijker dat een van de duizenden flatgebouwen aan de Corniche de keizerlijke mummie met gouden kroon en al geplet heeft. Speculerende aannemers vrezen archeologen die met lepels en kwasten hun stukje bouwgrond in een toverslag tot waardeloze lap verklaren. Aannemers gaan liever te werk met shovel en heimachines om elke klassieke vondst in net zo’n toverslag in gruis en puin te veranderen voordat ze ontdekt wordt door de oudheidkundige dienst.

Na de tombe werd de legendarische vuurtoren gebouwd op de plek waar nu een fort staat. In de 14e eeuw stortte de Pharos in na een aardbeving en delen ervan zijn verwerkt in het fort van een latere Pascha. Het derde bekende, hoewel ook al verdwenen monument, was de bibliotheek van Alexandrie. Iedereen die de stad inkwam met een boek was er zeker van dat het gekopieerd werd en kreeg niet het origineel, maar het verse kopie terug. De laatste dynastie der Pharao’s leende boeken uit alle hoeken van het Grieks-Romeinse rijk om vervolgens de levering nooit meer terug te geven. Zo ontstond de grootste bieb van de oudheid met alle verzamelde kennis, om vervolgens door ofwel Ceasar, de Christenen of de Moslems in de fik gestoken te worden.

Twee jaar geleden opende president Mubarak in bijzijn van een aantal staatshoofden de imposante nieuwe bibliotheek die ten doel heeft de Arabieren hun verloren kennis terug te geven onder het motto: ‘Ere aan het verleden, viering van het heden en de ontdekking van de toekomst.’ Dit prestige project kent zijn weerga niet en het gebouw is een fraai staaltje architectuur waarbij kosten noch moeite gespaard zijn. De leeszaal, en ik heb het zelf geconstateerd, zou de grootste ter wereld zijn. Ik geloof het graag. Het aantal boeken valt dan ook nog een beetje tegen, maar de regering koopt grif in en zo zag ik in het bijbehorende museum van zeldzame manuscripten bijvoorbeeld een Nederlandse vertaling van de Koran uit 1657.

Ik overwoog een lidmaatschap, maar ontdekte dat deze bibliotheek geen boeken uitleent… ‘Why borrow books? Je kunt ze hier lezen’. Zei de dame aan de infobalie verontwaardigd. ‘We hebben nota bene de grootste leeszaal ter wereld!’. En de leeszaal zat dan ook vol… Egyptenaren, en eigenlijk alle Arabieren, lezen vrijwel geen boeken, op een na dan, en die proberen ze bij voorkeur woordelijk uit het hoofd te leren. Het leverde een monotoon geroezemoes op in de grote leeszaal.