The Big Durian

Vandaag bestaat Jakarta 489 jaar en dat wordt zonder festiviteiten gevierd, want het is Ramadan. De stad werd op 22 Juni 1527 veroverd door een Javaanse prins die de havenstad Jayacatra noemde (totale overwinning). In 1522 waren de Portugezen er al eens op bezoek geweest. Toen heette het al jaren ‘Kokosnoot stad’, ofwel Kelapa Sunda. De oude haven van Jakarta draagt nog steeds die naam.
Toen Jan Pieterszoon Coen in 1619 Jayacatra aan barrels sloeg, noemde hij het naar zijn geboorteplaats Nieuw Hoorn. Maar de Heeren XVII, meest Amsterdammers, draaiden dat terug en besloten tot Batavia, naar de legendarische stam van de Batavieren.

Ruim drie eeuwen later, in 1941, overrompelden de Japanners de stad en noemden het Jakatra Toko Betsu Shi. Dat klinkt als een gerecht. Een handvol jaren later riepen de Indonesiers de onafhankelijkheid uit en gooiden zowel de Hollanders als de Japanners eruit. Daarna veranderden zij – geheel in bureaucratische stijl – de naam minstens vijf keer, van Djakarta National Administration tot Jakarta Special Capital Region, of kortweg Jakarta.

Net als New York, the Big Apple, heeft ook Jakarta een klinkende bijnaam: The Big Durian. De durian is een dubieuze lokale vrucht, zo groot als een ananas, en een sterk penetrante geur die dwars door de gespijkerde schil heen komt. Sommigen vinden het een prettige geur, anderen vinden het walgelijk. De geur blijft bovendien dagen hangen op een plek waar iemand een durian heeft opgepeuzeld, en het is dan ook niet uitzonderlijk om in taxi’s, hotels en shopping malls bordjes te zien met ‘verboden voor durians’.

De bijnaam is blijkbaar niet zomaar gekozen. Je houdt van deze stad of je vindt het een onwelriekende, chaotische metropolis. Ikzelf vind de durian totaal niet eetbaar. Ik at het ooit, verwerkt in een toetje, en moest – onder hoongelach van collega’s – kokhalzend van tafel.

De Big Durian daarentegen vind ik een prima stad.